16.03.2023

Yazarlar: Görkem Çetin, Damla Nur Erbil

Globalleşen dünyada, markalaşmanın değeri günden güne artmaktadır. Artan marka değeri karşısında marka tescili üçüncü kişilerin markanız ile ilgili hak talebinde bulunmalarını ve markanız ile karıştırılabilecek şekilde aynı veya benzer isim kullanmalarını ya da markanız ile benzer ürün ve hizmetler sunmalarını önlemek için büyük önem taşır. Bu çalışma kapsamında marka tescil süreci ve aşamaları incelenmiştir.

Marka tescili için başvuru süreci sırasıyla aşağıdaki aşamalardan oluşmaktadır:

1) Başvurunun usul yönünden incelenmesi,

2) Başvurunun mutlak ret gerekçeleri çerçevesinde incelenmesi,

3) Karara ve yayına karşı itiraz,

4) Üçüncü tarafların görüş ve itirazlarının incelenmesi,

5) Başvurunun tescil edilmesi 

1. Başvurunun Usul Yönünden İncelenmesi

Türk Patent ve Marka Kurumu (bundan böyle "Kurum" olarak anılacaktır), başvurunun 6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu'nun 3. ve 11. maddelerine uygunluğunu resmi olarak inceler.

Herhangi bir eksiklik olmadığı tespit edilirse, başvuru alındığı gün, saat ve dakikada kesinleşmiş sayılır.

Başvuru sahibine, varsa başvurudaki eksikliklerin giderilmesi için iki ay süre verilir. Son başvuru tarihinden önce halen düzeltilmesi gereken başvurular reddedilecektir. Sonuçta, birden fazla sınıfa giren mal veya hizmetler için başvuruda bulunulması ve ilgili sınıflara ait ücretin verilen süre içinde ödenmemesi halinde, başvuru, ödenen ücretin kapsadığı sınıf veya sınıflar için değerlendirilir.

2. Başvurunun mutlak ret gerekçeleri çerçevesinde incelenmesi

Usul incelemesi tamamlandıktan sonra kesinleşen başvuru, tescili talep edilen mal ve hizmetler dikkate alınarak mutlak ret sebebi olarak sayılan nedenler çerçevesinde bilirkişiler tarafından re'sen incelemeye tabi tutulur.

Mutlak ret nedenleri olarak sayılan sebeplerden birinin varlığı halinde başvuru, tescili talep edilen mal ve hizmetlerin tamamı veya bir kısmı için reddedilir.

Başvuru şartlarına uygun olan ve mutlak ret nedenlerinden biri nedeniyle reddedilmeyen marka başvurusu, Resmi Marka Bülteni'nde (bundan böyle "Bülten" olarak anılacaktır) yayımlanır.

3. Karara ve yayına karşı itiraz

Kurum kararlarına karşı, söz konusu karardan zarar görenler, kararın tebliğinden itibaren iki ay içinde gerekçeli ve yazılı olarak itiraz edebilirler.

Karara karşı kuruma yapılan itirazlar Yeniden İnceleme ve Değerlendirme Dairesi Başkanlığı (bundan böyle "Kurul" olarak anılacaktır) tarafından incelenir.

Yapılan inceleme ve değerlendirme sonucunda Kurul, Kurum adına nihai kararı verir.

Kurul kararları Kurumun nihai kararları olup, bu kararlara karşı Kurum nezdinde bir daha itiraz yoluna başvurulamaz. Ancak, kurulun nihai kararlarına karşı, kararın tebliğinden itibaren iki ay içinde Ankara Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesinde dava açılabilir.

4. Üçüncü tarafların görüş ve itirazlarının incelenmesi

Marka başvurusunun yayımından sonra başvurusu yapılan markanın mutlak ve nispi ret nedenleri çerçevesinde tescil edilmemesi gerektiğine ilişkin itirazlar, ilgili kişiler tarafından marka başvurusunun yayımından itibaren iki ay içinde yapılır.

Anılan süre içinde itiraz edilmemesi halinde başvuru Marka Siciline kaydedilir ve Resmi Marka Bülteninde yayımlanır.

Başvurunun ilk inceleme sırasında tamamen veya kısmen reddedilmesi halinde, başvuru sahibinin Kuruma itirazda bulunmak için iki ay süresi bulunmaktadır. Bu durumda başvurunun itiraz ışığında tekrar gözden geçirilmesi gerekir. İtirazın kabul edilmesi halinde, başvuru ya tamamen ya da kısmen Bülten'de yayınlanır ve bu durum başvurunun bir itirazın ardından yeniden red konusu olabileceğini gösterir.

Kurum tarafından başvuru sahibinden kendisine tanınan süre içerisinde itiraza ilişkin görüşlerini sunması istenir. Başvuru sahibinin talebi üzerine itiraz sahibi, itiraza dayanak olan markanın başvuru tarihi veya itirazın yapıldığı başvurunun rüçhan tarihi itibarıyla en az beş yıldır tescilli olması koşuluyla, markasını başvuru tarihinden veya itirazın yapıldığı başvurunun rüçhan tarihinden önceki beş yıl boyunca itiraza konu mal ve hizmetlerde kullandığını kanıtlamak zorundadır.

İtiraz sahibinin yukarıda belirtilen hususları kanıtlayamaması halinde itiraz reddedilir. İtirazın dayanağı olan markanın, tescil kapsamındaki mal veya hizmetlerin sadece bir kısmı için kullanıldığının tespit edilmesi halinde ise, itiraz kullanımı kanıtlanan mal veya hizmetler dikkate alınarak değerlendirilir.

5. Başvurunun tescil edilmesi

Eksiksiz veya düzeltilmiş bir marka başvurusuna yasal süre içinde itiraz edilmemesi veya yapılan itirazların kesin olarak reddedilmesi ve gerekli ücretin ödenmesi halinde başvuru tescil edilir, sicile kaydedilir ve Bültende yayımlanır.

Tescilli bir marka için azami koruma süresi başvuru tarihinden itibaren on yıldır. Bu süre onar yıllık dönemler halinde yenilenebilir.

Sonuç olarak,

Bir marka başvurusu yapıldıktan sonra Kurum başvuruyu beş aşamada inceler:

Ø Şekli inceleme, başvurunun uygunluğunu değerlendirmeye yönelik bir incelemedir.

Ø Eğer, bu inceleme sonucunda şekli bir eksiklik bulunmazsa, Kurum başvuruyu 6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu’nun 5. Maddesi kapsamındaki mutlak ret sebepleri çerçevesinde inceler.

Ø Şayet, mutlak red nedenlerinden biri yoksa, başvuru Bülten’de yayınlanır.

Ø Başvurunun Bülten’de yayınlanmasından sonra, 3. Kişiler 2 ay içerisinde karara itiraz edebilir.

Ø Bir sonraki aşama, üçüncü kişilerin görüş ve itirazlarının incelenmesi aşamasıdır.

Ø Eğer üçüncü kişiler yasal süre içerisinde itiraz etmez veya yapılan itirazlar kesin olarak reddedilirse, başvuru tescil edilerek sicile kaydedilir ve Bültende yayınlanır.